De klimaatcrisis is een watercrisis

De gevolgen van klimaatverandering zijn vooral zichtbaar via water. Overstromingen, langdurige droogte, verzilting en de aantasting van grondwaterreserves bedreigen de beschikbaarheid van water voor huishoudens wereldwijd. Momenteel heeft één op de vier mensen – oftewel twee miljard mensen – geen toegang tot veilig drinkwater. Door klimaatverandering zal waterschaarste naar verwachting verder toenemen.Vrouwen en meisjes worden bijzonder zwaar getroffen door deze crisis.

Door sociale en culturele normen dragen zij vaak de verantwoordelijkheid voor het halen van water en het verzorgen van voedsel voor hun gezinnen. Tegelijkertijd hebben vrouwen minder toegang tot middelen, financiering en besluitvorming dan mannen, waardoor zij extra kwetsbaar zijn voor de gevolgen van klimaatverandering. Ondanks deze uitdagingen spelen vrouwen een cruciale rol in het bedenken van innovatieve oplossingen voor water- en klimaatproblemen. Het Water Justice Fund is opgericht om deze kracht te ondersteunen door vrouwen rechtstreeks toegang te geven tot middelen voor lokaal geleide klimaatmaatregelen gericht op water en sanitatie. Dit initiatief draagt bij aan de VN-actieagenda en het SDG 6 Acceleration Framework (schoon water en sanitaire voorzieningen voor iedereen).

Belemmeringen die vrouwen ervaren bij klimaatadaptatie

• Financiële kloof
  Minder dan 1% van het wereldwijde klimaatbudget gaat naar watervoorzieningen voor de armste gemeenschappen. Nog minder bereikt vrouwen, vanwege structurele ongelijkheden in toegang tot financiering en besluitvorming
• Praktijkkloof
  Vrouwen worden vaak uitgesloten van klimaatmaatregelen en spelen een beperkte rol in besluitvorming. Dit belemmert hen om hun kennis over adaptatie effectief toe te passen in de praktijk.
• Genderongelijkheid
  Slechts een derde van de klimaatprojecten houdt rekening met genderoverwegingen, waardoor vrouwen en andere kwetsbare groepen vaak worden buitengesloten van oplossingen die hen direct aangaan.

Steun voor vrouwengroepen

Om vrouwen op gemeenschapsniveau de middelen, beslissingsbevoegdheid en autoriteit te geven om zich aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering, zijn specifieke internationale en nationale financieringsmechanismen nodig.

Samen met lokale partners in Bangladesh, Kenia en Nepal heeft Simavi het Water Justice Fund opgezet: een fonds dat toegang biedt tot kleinschalige subsidies voor gemeenschappen die kampen met waterproblemen. Het fonds ondersteunt vrouwengroepen en door vrouwen geleide organisaties bij het ontwikkelen van oplossingen die aansluiten bij hun specifieke behoeften en omstandigheden.

In Bangladesh werken vrouwengroepen aan regenwateropvangsystemen om schoon drinkwater te garanderen tijdens droogteperiodes. In Kenia worden door vrouwen geleide gemeenschappen ondersteund bij het bouwen van watertanks om regenwater op te slaan. En in Nepal helpen vrouwengroepen met het ontwikkelen van bio-dijken om overstromingen tegen te gaan en hun dorpen beter te beschermen tegen extreme weersomstandigheden.

Impact

In slechts één jaar tijd heeft het Water Justice Fund 25 vrouwengroepen ondersteund met €120.000 aan financiering voor lokaal geleide projecten. Deze initiatieven leveren niet alleen directe oplossingen voor watertekorten, maar versterken ook de positie van vrouwen als leiders binnen hun gemeenschappen. Dit draagt bij aan een duurzame aanpak van zowel genderongelijkheid als de gevolgen van klimaatverandering. Door vrouwen centraal te stellen in de strijd tegen de watercrisis laat het Water Justice Fund zien dat echte verandering begint bij lokaal leiderschap.